Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Phúc thì luôn sát cánh cùng ông trong suốt thời kì xây dựng và ngay cả khi resort đã đi vào hoạt động
Đặc biệt, khi kinh tế thế giới gặp khó khăn, thì chính những người Việt Nam đang làm ăn sinh sống ở nước ngoài cũng trực tiếp gặp khó khăn, tiền kiệm ước sẽ ít đi. Không tiết lộ về kế hoạch đầu tư tại Việt Nam, nhưng theo ông, các lĩnh vực đầu tư tiềm năng ở Việt Nam rất nhiều.
Mái tóc bạc trắng, lịch duyệt, sang, nhưng rất cởi mở, đó là cảm nhận của bất kỳ ai khi tiếp xúc với ông – một Việt kiều Đức. 1. “Nếu không bắt đầu xây dựng tại Hội An, có thể, tôi sẽ có ít niềm tin hơn khi quyết định tiếp xây dựng thêm chỗ khác”, ông san sớt.
Đó là chưa kể tâm lý gánh nặng kinh tế, xã hội đang đè nặng trên vai của các doanh nghiệp tư nhân, không phân biệt lái buôn trong nước hay doanh gia kiều bào đang hoạt động tại Việt Nam.
Ông bảo, thực tiễn, thế hệ thứ hai đã nhập cuộc cách đây 8 năm và chúng thổi vào Công ty một luồng nhựa sống mới, một văn hóa kinh doanh mới, đột phá hơn, hữu hiệu hơn.
Giờ đây, tiếng tăm ông lại được nhiều người biết đến thông qua các sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng cao cấp. Họ đã giành được thị phần một mực, chứ không phải nhường hẳn cho những tập đoàn nước ngoài”.
Đó là ông Nguyễn Sự (Bí thư Thành ủy Hội An) khó tính, nhưng cương trực và ông Nguyễn Xuân Phúc (nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam) bận rộn, nhưng sẵn sàng. Khi hoài bão đã chín muồi, tư duy và phương án sẽ nảy sinh, sẵn sàng chớp cơ hội.
Đó là sẽ xây dựng những công trình đẹp ở nhiều nơi trên giang sơn Việt Nam, để phục vụ khách du lịch. Trở lại vấn đề muốn hàng ngũ kiều bào là “mỏ vàng”, ông cho rằng, Nhà nước cần phân biệt thành phần, đối tượng và có chính sách ưu đãi phù hợp để tiếp kiến duy trì thế win - win cho dòng chảy vốn. Không vì hoài bão, mà chỉ vì lợi nhuận trước mắt, thì sẽ khó thành công, nhất là khi gặp rào cản.
2. Đó là nguyên do khiến nhiều người cho rằng, nguồn lực đầu tư của kiều bào là một mỏ vàng cần khai phá.
Anh Hoa. Và đó cũng là khoảng thời kì các con của ông ráng phát triển kinh doanh, còn ông thì dùng tiền tích lũy để thực hành những mong ước. “Này anh bạn Việt kiều, cần giúp chi nữa hè? Là câu ông Phúc thường vui vẻ hỏi tôi”, ông Phương kể và kỳ vọng, nếu Khu nghỉ dưỡng Edensee ở Đà Lạt nhận được những tương trợ thực tình như thế trong quá trình hoạt động, thì ông có đủ niềm tin, nghị lực tiếp tục góp sức xây dựng thêm một số công trình đẹp trên dải đất hình chữ S này.
Đối với ông, việc đầu tư vào du lịch không có bí quyết lớn, mà đơn giản chỉ là thích lĩnh vực nào, thì nuôi dưỡng hoài bão thật nhiều cho lĩnh vực ấy và luôn chuẩn bị cho mình phong thái vào cuộc.
Nhưng ông lại khôn cùng an tâm khi thấy con trai mình có những tiến bộ rõ rệt trong mặt ngôn ngữ. Với chất giọng hóm hỉnh, ông kể, ở Hội An, cơ chế chặt chẽ, nhưng dễ chịu. Không vì hoài bão, mà chỉ vì tiền, ta dễ bị bắt nạt, dễ đi đến luồn lách. Các con của ông sinh ra ở Đức, nói tiếng Đức, thấm nhuần văn hóa Đức.
Giờ ông đã 63 tuổi, cái tuổi đủ ông tính đến chuyện nghỉ hưu và nhường lại ngôi vị cho con, cháu. Với ông Nguyễn Sự, thì luôn tranh luận rất cáu và thích nghe đối thoại trực tiếp để tìm ra điểm chung giữa bảo tàng và xây dựng mới, giữa lợi quyền nhà đầu tư và lợi quyền địa phương. “Muốn đầu tư vào đâu, thì cần gần gụi, viện trợ cộng đồng, đào tạo con người, để luôn có hậu thuẫn mạnh, song song chăm lo đoàn luyện bản thân, gia đình, con cái để đưa sự nghiệp tiếp phát triển”, ông san sớt kinh nghiệm với tư cách là một người đã về nước làm ăn gần 30 năm qua.
Ông giải thích thêm, hoài bão trong trường hợp này là góp phần làm giàu, làm đẹp giang san. Hơn nữa, đó còn là một vùng chuyên sản xuất rượu chát, với phong cảnh núi non tuyệt đẹp cùng dòng sông Rhein thơ mộng soi bóng những lâu đài cổ hai bên bờ.
Theo ông, những nhân tố này hòa trộn với nhau, sẽ tạo nên một Dalat Edensee hoang vu, tĩnh, phù hợp với những ai muốn tìm nơi chốn để cân bằng đầu óc cùng thân, hay để nghĩ suy cho mai sau đường đời cùng những chiến lược kinh dinh táo bạo. “Nếu như 8 năm trước, khi lần đầu về làm việc ở Việt Nam, nó luôn tránh né tiếp xúc vì sợ hiểu sai, nói sai và cũng có thể vì kiêu căng, tự đại.
Có hai nhân vật mà ông cực kỳ ấn tượng. Luật và chính sách phải thông thoáng hơn nữa, trong đó, có chính sách 2 quốc tịch, chính sách cư trú, các thủ tục đăng ký, chuyển nhượng dành cho kiều bào… 3.
Thứ nhất, đối với thành phần doanh nghiệp kiều bào có vốn lớn, cần giải tỏa vướng mắc ở các địa phương, Luật Đất đai, phí, nguồn cần lao… Thứ hai, đối với thành phần Việt kiều (lao động, tiểu thương, kiến thức), cần nối các chính sách rộng cửa đón nhận những người con Việt Nam, không phân chia ranh giới.
Thích mạo hiểm và không ngại thử thách là cá tính của ông, song việc bỡ ngỡ bắt tay vào đầu tư Palm Garden Resort với ông lại là một may mắn. Thương lái Tiêu Như Phương, giám đốc điều hành Công ty TNHH Maico Đà Lạt Xuất thân là dân xây dựng – kiến trúc, nên ý tưởng phải xây dựng được một khu nghỉ dưỡng (resort) đến với ông vào khoảng năm 2004, khi ông cảm thấy đã yên tâm trong lĩnh vực kinh doanh xuất khẩu, chứ không phải như đồn đoán rằng ông đã thất bại trong lĩnh vực này.
Ông bắt đầu về nước đầu tư trước thời kỳ đổi mới (năm 1985) và thành danh trong lĩnh vực kinh doanh, xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ. Ông nhẩm tính: “Chỉ riêng về du lịch, cũng hãnh diện vì nhiều anh chị Việt kiều, những năm gần đây, đã chọn và đầu tư thành công. Sau thành công bước đầu, ông tiếp kiến đầu tư 23 triệu USD thí nghiệm với Resort Dalat Edensee trên hồ Tuyền Lâm (Lâm Đồng) được thiết kế tựa theo phong cách của vùng non nước hữu tình Rheingau bên Đức, nơi gia đình ông đang sinh sống.
Nhưng ngày bữa nay, trên chính mảnh đất quê hương, nó có thể đứng một mình để thuyết phục, động viên cả mấy trăm công nhân với những lời nói bằng tiếng mẹ đẻ, ngắn gọn và súc tích”, ông nói một cách kiêu hãnh.
Thí nghiệm resort trước tiên của ông được tiến hành vào năm 2006 là Palm Garden Resort (Hội An – Quảng Nam) mang sắc thái biển, do ông hiệp tác cùng hai người bạn trong nước, với số vốn không được tiết lậu. Tuy nhiên, ông vẫn đi đi về về giữa Việt Nam và Đức, do còn phải lo cả công việc làm ăn tại châu Âu.
Ông vui vì điều ấy, song chất giọng yên ấm ấy lại trùng xuống, bởi không phải người Việt Nam nào ở nước ngoài cũng sở hữu những nguồn vốn lớn và họ có được là do sự tích lũy khó khăn, cực nhọc trong một thời gian dài. Trong khi đó, tình trạng cục bộ địa phương và cơ chế “một cửa” mà mọi người vẫn thường nói đùa: “Một cửa, nhưng khóa bằng nhiều ổ khóa và phải mở bằng nhiều chìa khóa”.
Tiềm lực vốn của kiều bào cũng được miêu tả rõ qua những con số thống kê của các cơ quan chức năng mỗi năm lên tới hàng chục tỷ USD. Điều đó làm ông yên tâm về bước đường sự nghiệp trước mắt và khơi lại trong ông những hoài bão, cảm hứng mà ông đã ủ ấp từ lâu.
Tuy nhiên, nếu có tâm, có hoài bão cống hiến và có tiền, thì những rào cản khi đầu tư sẽ là một phần khó khăn nhỏ”, ông nói. Chả hạn, Nhà nước đã đưa ra những chủ trương, chính sách rất tốt nhằm cuộn đầu tư của kiều bào, song thực tiễn, kiều bào không được tiếp xúc với cấp Trung ương, mà phải làm việc trực tiếp với các ban, ngành ở địa phương nơi họ đầu tư.
“Chính những rào cản với những cơ chế không thông thoáng, chưa tạo điều kiện ở địa phương, dù nhỏ, nhưng rất phiền nhiễu, khiến nhiều kiều bào thoái chí.